(Bron: VNG, juli 2023) Nadat in maart van dit jaar de datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet is vastgesteld, zijn nu ook de overgangstermijnen voor omgevingsvisie en omgevingsplan in overleg met de koepelorganisaties bepaald.
Hiermee komt duidelijkheid over de verschillende termijnen.
Omgevingsvisie
Voor de gemeentelijke omgevingsvisie wordt opgenomen dat deze uiterlijk op 1 januari 2027 moet zijn vastgesteld. Daarbij is aangesloten bij de termijnen van 3 jaar die in de invoeringswetgeving waren aangekondigd.
Omgevingsplan
Voor het gemeentelijk omgevingsplan is in overleg met de koepelorganisaties gekozen voor 1 januari 2032. Daarbij wordt uitgegaan van een transitietermijn van 8 jaar. De 8 jaar lijkt een haalbare termijn voor gemeenten om tot een gefaseerde ‘ombouw’ te kunnen komen van bestemmingsplannen, andere ruimtelijke planfiguren en lokale verordeningen, naar het nieuwe deel van het omgevingsplan. Deze termijn geeft naar verwachting voldoende tijd voor het kunnen bieden van de nodige participatiemogelijkheden en het voorzien in politiek gevoelige kwesties en discussiepunten. Daarbij is van belang dat veel gemeenten al met de voorbereiding zijn gestart.
Monitoring
De voortgang die gemeenten maken met betrekking tot het omgevingsplan (en het daarbij overhevelen van onderwerpen uit lokale verordeningen) zal jaarlijks worden gemonitord. Na 3 jaar wordt geëvalueerd en bezien of meer tijd nodig is en of het noodzakelijk is om de datum van het einde van de transitietermijn te heroverwegen. Ook wordt dan bekeken in hoeverre aanvullende actie, bijvoorbeeld in de vorm van extra ondersteuning, nodig is.
Wat betekent dit voor kabels en leidingen?
De verordeningen over fysieke leefomgeving hebben dus een overgangsperiode tot 1 januari 2032. Tot die tijd hoeft het onderwerp nog niet óver in het Omgevingsplan. Sommige gemeenten hebben ervoor gekozen alle fysieke leefomgevingsonderwerpen waar een verordening over bestaat, op te bossen in een tijdelijke verordening fysieke leefomgeving. Is dat ook het geval in jouw gemeente? Dan is het aandachtspunt dat er een aparte telecommunicatieverordening is. Blijven de verordeningen zoals ze nu ook zijn? Dan hoef je niets te doen.
Digitaal Stelsel Omgevingswet
Het DSO of digitaal stelsel omgevingswet is een centraal vehikel als je onderwerp overgaat in het Omgevingsplan en dus op de Omgevingswet. Op dit moment werkt het DSO zodanig dat netbeheerders grote zorgen hebben als gemeenten al in 2024 willen overgaan mbt kabels en leidingen. Ons voorlopige advies is dan ook om dat in 2024 niet te doen en als jouw gemeente dit wel van plan is, dit ver van tevoren (7+ maanden) aan te geven bij alle betrokken partijen, inclusief serviceproviders en netbeheerders en jezelf ervan te hebben verzekerd door testen dat het proces loopt.