De kosten voor klimaatmaatregelen groeien gemeenten boven het hoofd. Een nieuw kabinet zou financieel moeten bijspringen. Premier Mark Rutte heeft het over actie, actie, actie, dan moet hij er ook wel echt voor gaan staan, zegt de burgemeester van Utrecht, Sharon Dijksma.
Dijksma doet haar pleidooi woensdagmiddag op de VN-klimaatconferentie in Glasgow, tijdens een bijeenkomst over klimaatdoelen van verschillende landen. Onder meer de Europese Commissie en burgemeesters van andere steden zijn hierbij aanwezig.
Volgens Dijksma dreigt het halen van klimaatdoelen uit zicht te raken, als een nieuw kabinet geen extra geld bijdraagt. In 2019 kwamen de politiek en verschillende sectoren als de industrie en het transport tot het Klimaatakkoord, waarmee de broeikasgasuitstoot van Nederland fors moet dalen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het van het aardgas halen van wijken. Ook moeten steden zich wapenen tegen klimaatverandering, bijvoorbeeld door meer natuur in de stad te creëren, waardoor bij extreme regenval water beter kan worden afgevoerd, zegt Dijksma.
Waarom lukt het nu niet om klimaatmaatregelen uit te voeren?
“Uit een onderzoek van de Raad voor het Openbaar Bestuur van begin dit jaar blijkt dat de lasten voor het uitvoeren van het Klimaatakkoord voor gemeenten tot 2024 ruim €1,5 mrd bedragen. Tot nu heeft het kabinet ongeveer €72 mln uitgetrokken. Dat ligt echt duizelingwekkend ver uit elkaar.”
Waar is het geld voor nodig?
“Voor uitvoeringslasten voor gemeenten om plannen te maken om te verduurzamen en om deze plannen uit te voeren. We willen in Utrecht van grijs naar groen, maar dat moeten we ook kunnen waarmaken. Er is geld nodig voor meer natuur in de stad, huizen moeten duurzamer gebouwd worden en er moet meer ruimte komen voor emissievrij verkeer, zoals fietsers en voetgangers.”
Wat verwacht u van een nieuw kabinet?
“De Vereniging Nederlandse Gemeenten (belangenvereniging voor gemeenten, red.) heeft al eerder aan de bel getrokken bij de regering, maar tot nu toe dringt de oproep voor meer financiering niet door. Premier Mark Rutte sprak hier op de klimaattop in Glasgow over actie, actie, actie. Nou, dan moet hij er ook wel echt voor gaan staan en niet alleen subsidie uittrekken om de industrie te helpen verduurzamen om het Urgendadoel te halen. Gemeenten kunnen deze verduurzaming gewoon niet betalen.”
Waarom doet u uw oproep op een internationale top als het een nationale kwestie is?
“Er zijn meer steden die hetzelfde probleem hebben. Veel steden in West-Europa, neem Mannheim en Parijs, lopen over van klimaatambitie. Samen kunnen we stappen zetten. Ik spreek hier met de Europese Commissie en andere burgemeesters.”
Wat verwacht u van de Europese Commissie?
“Utrecht is gevraagd een partnerschap aan te gaan met de Europese Commissie. Daarmee zouden we een voorbeeldstad worden voor verduurzaming in Europa. Het is nu nog te vroeg om dit toe te zeggen, want we moeten echt gaan kijken of we zoiets waar kunnen maken. Daarvoor is dus meer financiering nodig.”
Hoe vindt u dat de klimaattop in Glasgow verloopt? U heeft ervaring, want u deed als staatssecretaris van Milieu op de Klimaattop in Parijs in 2015 voor Nederland de onderhandelingen.
“Gelukkig heeft Nederland het been bijgetrokken, wat betreft het ondertekenen van een overeenkomst over het stoppen met investeringen in fossiele projecten in het buitenland. Voor de rest zijn er ook een aantal goede deelakkoorden getekend, maar het is te vroeg om nu al een eindoordeel te geven over deze top. De uitslag van deze onderhandelingen is echt nog ongewis.”
Bron: Energeia, 9 november 2021